ثبت ایده این امکان را برای شما فراهم می کند که از دارایی های فکری خود محافظت نمایید. این فرآیند حقوقی از سوء استفاده های احتمالی جلوگیری می کند. با ثبت ایده مالکیت قانونی آن ایده را به دست می آورید و به افراد و و سازمان های دیگر اجازه استفاده از آن را نمی دهد.دراینجا مراحل و نکات لازم برای ثبت ایده را به شما توضیح میدهیم.
ثبت ایده راهنمای کامل مراحل و مدارک آن
ثبت ایده با هدف حقوق مالکیت معنوی یا همان حقوق مالکیت فکری شامل حقوق مربوط به خلاقیت ها و آفرینش های ذهنی و فکری انسان در زمینه های گوناگون مثل ابداعات علمی ، صنعتی ، فناوری ، هنری ، ادبی و علایم قابل استفاده در تجارت و تولید است. حقوق مالکیت فکری شامل آن دسته ای از علایق مالکانه و حقوق قانونی میباشد که ناشی از فعالیتهای فکری و ذهنی در حوزه های ادبی ، هنری ، صنعتی ،علمی و غیره می باشد.
برای افراد و کسب و کارهایی که می خواهد از حقوق فکری و تجاری خود محافظت کنند ثبت ایده بسار اهمیت دارد. با ثبت کردن ایده هم مانع استفاده دیگران می شوید و هم می توانید ارزش طرح تجاری خود را افزایش دهید و توجه سرمایه گذاران را بیشتر به سمت خود بکشانید.
مراحل ثبت ایده راهنمای کامل مراحل
برای اینکه بتوانید ایده خود را بدون اینکه حضور فیزیکی داشته باشید و به صورت آنلاین ثبت کنید، ابتدا به سامانه مالکیت معنوی مراجعه کنید. آدرس سایت این سامانه https://iripo.ssaa.ir است. در این سایت باید یک حساب کاربری بسازید و اطلاعات موردنیاز را وارد کنید.
ثبت اظهارنامه بهصورت الکترونیکی
پس از این که حساب را ایجاد کردید و وراد سامانه شدید، بایداظهارنامه ثبت کنید. اظهارنامه شامل توصیف مختصری از ایده، ادعانامه و در صورت نیاز، طرح فنی آن ایده می باشد. این اظهارنامه بهصورت الکترونیکی ثبت می شود و به همراه ضمائم مورد بررسی کارشناسان قرار میگیرد.
مهلت ۳۰ روزه برای اصلاح اظهارنامه
در صورتی که اظهارنامه دارای نقص باشد، کارشناسان از طریق سامانه به شما اطلاع میدهند و شما ۳۰ روز فرصت دارید تا نقصهای مورد اشاره را رفع کنید. اگر نتوانید در این مدت نقصها را برطرف نمایید، اظهارنامه باطل می شود. البته امکان تمدید یکبارِ مهلت ۳۰ روزه با دلایل موجه وجود دارد.
بررسی وجود ایده مشابه
بعد از اینکه نقص های آن رفع شد، از این جهت که قبلا ایده ای ثبت شده است یا نه مورد بررسی کارشناسان قرار می گیرد. اگر ایدهای مشابه وجود داشته باشد، از شما خواسته میشود به اداره مراجعه کرده و با ارائه دلایل مستدل، تمایز ایده خود را توضیح دهید. اگر تفاوتها قانعکننده باشد، ایده شما دوباره بررسی خواهد شد.

صدور ابلاغیه پذیرش
در صورتی که ایده شما تایید شود و مشابهی نداشته باشد، ابلاغیه پذیرش صادر خواهد شد و نتیجه به شما اعلام میشود.
پرداخت هزینههای ثبت
پس از دریافت ابلاغیه پذیرش، شما یک مهلت 30 روزه دارید تا هزینههای ثبت اختراع را پرداخت کنید. این هزینهها شامل حقالثبت و سایر هزینههای مرتبط است.
انتشار آگهی در روزنامه رسمی
پس از اینکه هزینه ها را پرداخت کردید، آگهی ثبت ایده شما در روزنامه رسمی منتشر میشود. این مرحله آخرین گام پیش از صدور گواهینامه اختراع است که پس از انتشار آگهی، به شما اعطا خواهد شد.
ثبت ایده در ایران: مروری بر قوانین و مقررات
در ایران، فرآیند ثبت ایده و اختراعات تحت نظارت مرکز مالکیت معنوی و اداره ثبت اختراعات انجام میشود. شما میتوانید از طریق سامانههای آنلاین این مرکز، درخواست ثبت ایده خود را ارسال کنید. قوانین و مقررات ثبت ایده در ایران بر اساس کنوانسیونهای بینالمللی است، اما برخی از جزئیات و الزامات محلی نیز وجود دارد که باید از آنها آگاهی داشته باشید.
ثبت بینالمللی ایده در خارج کشور
یکی از دغدغه های مهم بسیاری از صاحبان ایده و مخترعان این است که آیا می توانند طرح و ایده خود را در کشورهای دیگر نیز ثبت کنند یا نه. و چطور می توانند از ایده و اختراع خود در سطح بین المللی محافظت کنند.
با توجه به اینکه مالکیت فکری و حقوق معنوی در دنیای امروز بسیار مهم است و بازار جهانی بسیاری از محصولات و اختراعات فراتر از مرزهای ملی گسترش یافته است. ثبت اختراع، طرح و ایده در خارج از کشور یکی از موضوعات مهم برای حفظ مالکیت و جلوگیری از کپیبرداری و سوءاستفاده از ایدهها و دستاوردهای فکری می باشد.
برای ثبت بینالمللی اختراع، میتوان به معاهده پاریس بهعنوان یکی از توافقنامههای اصلی در این زمینه اشاره کرد. این معاهده که توسط 153 کشور امضا شده است، بهنوعی تعهدی است که کشورهای عضو را موظف میکند از حقوق مخترعان حمایت کنند. بر اساس این معاهده، شما میتوانید در هر یک از کشورهای عضو برای ثبت اختراع خود درخواست دهید و از حقوق قانونی و مالکیت معنوی اختراعتان بهرهمند شوید، بدون اینکه تابعیت یا محل اقامت شما محدودیتی ایجاد کند.
بنابراین، اگر به فکر ثبت طرح و ایده در خارج از کشور می باشید، باید ابتدا به بررسی قوانین و مقررات هر کشور پرداخته و با انتخاب مناسبترین روش، درخواست خود را ارائه دهید. مشورت با وکلای متخصص در زمینه مالکیت فکری و استفاده از منابع معتبر بینالمللی نیز میتواند شما را در این مسیر یاری کند و کمک کند که از تمامی حقوق خود به بهترین شکل بهرهبرداری کنید.
پیگیری و نظارت بر حقوق ایده پس از ثبت
پس از اینکه ایده خود را به ثبت رساندید، پیگیری و نظارت از حقوق آن بسیار اهمیت دارد. شما باید بتوانید به طور منظم بررسی کنید آیا در حال حاظر کسی از ایده و طرح شما استفاده می کند یا خیر. همچنین، در صورت لزوم میتوانید اقدامات قانونی لازم را برای دفاع از حقوق خود انجام دهید. نگهداری مستندات و گواهیهای ثبت نیز در این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است.
مدارک لازم برای ثبت ایده
برای اینکه بتوانید ایده خود را ثبت کنید به مدارک مختلفی نیاز خواهید داشت که شامل موارد زیر می شود:
اطاعات شناسایی و هویتی شخص متقاضی برای ثبت ایده
مستندات و تمامی جزییات فنی مربوط به ایده شما
در صورتی که طرح شما دارای نقشه یا نمودار خاصی است، میتوانید نقشهها یا نمودارهایی که ایده را بهخوبی نشان میدهند نیز ضمیمه کنید.
فیشهای پرداختی برای هزینههای مربوط به ثبت اید. نیز الزامی است
مالکیت صنعتی چیست ؟
مالکیت صنعتی یا به زبان لاتین (industrial property) شامل حقوق اختراعات و ابداعات در زمینه ی طرح های صنعتی و ویژگی های جغرافیایی و علائم تجاری می باشد.
بطور مثال علاوه بر حق ابداع یا اختراع حقوقی که مربوط به منشاء جغرافیایی : خاستگاه و ویژگی های خاص مناطق گوناگون جغرافیایی و همچنین آب و هوایی را شامل میشود که قابل طرح، ثبت هستند و حمایت و صیانت قانون مشمول حالشان است.
حق نسخه برداری چیست ؟
حق نسخه برداری یا به زبان لاتین (Copyright) شامل خلق کردن آثار هنری و ادبی مانند نثر، نظم ، نمایشنامه ، تئاتر ، صنایع هنری ، نقوش و مستظرفه ، عکس، موسیقی ، مجسمه ، فیلم و لوح و نوارهای فشرده تصویری و صوتی است.علاوه بر این تقسیم بندی کلی که ذکر کردیم ،ماده ی دوم کنوانسیون موسس سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)مالکیت فکری را شامل موارد زیر می داند:
ادبیات و کارهای علمی و هنری ، اجرای هنرمندان و حقوق مرتبط با پخش و ضبط آن ها ، اختراعات در همه ی زمینه ها ، اکتشافات علمی ، طراحی های صنعتی ، نشانه های تجاری و خدماتی و مارک ها و علایم بازرگانی و نام ها، حفاظت در مقابل رقابت های مکارانه و تمام حقوق مربوط به فعالیت ذهنی در زمینه های هنری ،صنعتی، علمی،ادبی.
شرایط ثبت ایده
یک طرح برای اینکه بتواند به عنوان اختراع ثبت شود باید سه شرط اصلی را داشته باشد. بنابراین باید طرحهای موجود بررسی شوند و چناچه که با طرح شما تفاوت داشته باشد. یا اینکه مشکلاتی از طرحهای پیشین را حل کرده باشد قابلیت به ثبت رسیدن را دارد در غیر اینصورت به دلیل نقض کردن قانون اول اختراع که جدید بودن در سطح دنیا است قابلیت ثبت به عنوان اختراع را نخواهد داشت.
هزینه ثبت ایده
هزینه ثب ت ا یده با عدد و رقمهای قابل توجهی در بین مقاضیان ثبت و متصدیان ثبت آن گفت و شنود می شود.
باید توجه داشته باشید که شما ایده قابل ثبت نمیباشد و ما مرجعی و قانونی برای ثبت ایده نداریم.
حتی اگر ایده برای یک اختراع باشد بازهم قابل ثبت نمی باشد.
ایده به وسیله قراردادهای محرمانگی حفظ می شود و وقتی قالب بیرونی و عینی به خود گرفت قادر به ثبت شدن می باشد.
در حقیقت هزینه ثبت ایده در صورتی مورد توجه است که بتوانید در قالب اختراعف طرح صنعتی،
کالا و خدماتی آن را بگذارید ذیل یک علامت تجاری یا بورس ایده آن را قرار بدهید.

مراحل تشکیل پرونده ثبت اختراع
پس از آماده شدن برای ثبت اختراع، باید چند مرحله اساسی رو دنبال کنین.
به یاد داشته باشین، برای این کار نیازی به استخدام وکیل ندارین.
برای اخذ درخواست ثبت اختراع شما تخصص حقوقی لازم نمی باشد.
هنگام ثبت درخواست، فقط لازمه مراحل و قوانین خاصی که برای این کار تنظیم شدن رو دنبال کنین.
دستهبندی ایدههای مختلف در فرایند ثبت ایده
ایدههای فیزیکی: ایدههایی فیزیکی می باشند که بر اساس آنها باید دستگاه یا ابزاری ساخته گردد. این ایدهها ابتدا به صورت کاملاً محرمانه مطرح و سپس به عنوان اختراع، تولید و در نهایت ثبت میگردند. گاهی مواقع ابزاری وجود دارد که ما با یک ایده قادر هستیم آن را بهبود ببخشیم. این مدل ایدهها در قالب طرح صنعتی ثبت میشوند.
ایدههایی که قابلیت اجرای فیزیکی ندارند: یک سری ایدهها مثل نوشتن یک کتاب، امکان اجرای فیزیکی آنها وجود ندارد. در نتیجه باید در قالب حق نشر، ثبت گردند.
ایدههایی در حوزه خدماتی، تولیدی یا تجاری: این مدل ایدهها را باید به صورت علائم تجاری ثبت کرد.